Daha hasat başlamadan fındık piyasasında manipülatif rekolte tahminleri yine gündemde. Sektör temsilcileri, açıklanan yüksek rekolte rakamlarının piyasada “arz fazlası” algısı yaratarak fiyatları aşağı çekmek amacı taşıdığını belirtiyor. Üreticilere ise bu sansasyonel tahminlere itibar etmemeleri konusunda uyarılar yapılıyor.
Haberin Yıldızı- Haber Merkezi
“Her Yıl Aynı Senaryo”
Fındıkta rekolte tartışmaları bitmek bilmezken; hasat sezonu henüz başlamadan yapılan yüksek rekolte açıklamalarının fiyatları düşürmeye yönelik manipülasyon olduğu iddia ediliyor. Üreticiler, sansasyonel rakamlara itibar edilmemesi konusunda bir kez daha uyarıda bulunuyor.
Fındıkta Küresel Manipülasyon Mu Var?
Uluslararası Kuruyemiş Konseyi (INC), 2025/2026 sezonu için dünya genelinde 1 milyon 181 bin 200 tonluk bir rekolte öngörüyor. Türkiye, %52’lik payla lider konumda bulunurken, İtalya 120 bin tonla ikinci, ABD ise 102 bin tonla üçüncü sırada. Ancak sektör temsilcileri, bu rakamların gerçeği yansıtmadığını ve fiyatları baskılamak için oluşturulduğunu savunuyor.
Dünya Genelinde “Abartılı” Tahmin İddiası
Uzmanlar sadece Türkiye değil, İtalya, Azerbaycan ve Şili gibi diğer üretici ülkelerde de rekolte tahminlerinin hasat öncesi abartıldığını söylüyor:
“Erken dönem yüksek tahminler, alıcıları psikolojik baskı altına alarak ‘fazla arz’ algısı oluşturuyor. Bu da üretici aleyhine işleyen bir strateji.”
Nisan Ayındaki Zirai Don Büyük Hasar Verdi
Sektör yetkilileri, Nisan ayında yaşanan zirai donun fındık bahçelerine ciddi zarar verdiğini hatırlatarak, “Sahadan gelen veriler en az %35 ila %45 arasında kayıp yaşandığını gösteriyor. Açıklanan rekolte tahminleri, bu hasarı yeterince hesaba katmıyor. Gerçek tablo ancak Temmuz ayında çiçek sayımlarıyla netleşecek” dedi.
Rekolte Tahminleri Nasıl Piyasayı Baskılıyor?
Uzmanlar, INC ve TÜİK tarafından açıklanan yüksek rakamların yalnızca Türkiye değil, diğer üretici ülkeler için de abartılı olduğunu vurguluyor. Özellikle İtalya, Azerbaycan ve Şili gibi ülkelerde hasat başlamadan yapılan yüksek rekolte tahminlerinin, dünya fındık piyasasında “arz fazlası var” algısı oluşturduğu ve fiyatların aşağı çekilmesi için bir strateji olarak kullanıldığı öne sürülüyor. Bu psikolojik baskının üretici ülkeler için büyük zarar doğurduğu ifade ediliyor.
Kahverengi Kokarca Tehdidi ve Gerçekçi Rekolte Öngörüsü
Ziraat Odaları Başkanları ise nihai rekolte tahminlerinin sadece zirai donla değil, önümüzdeki aylarda yaşanacak iklim koşulları ve zararlılarla da şekilleneceğine dikkat çekti. Özellikle kahverengi kokarca tehlikesi konusunda uyarılarda bulunan uzmanlar, “Bu zararlıya karşı etkili mücadele yapılmazsa kayıplar artabilir. Gerçek dengeler Temmuz ortasında ortaya çıkacak” dedi.
Altınordu Ziraat Odası Başkanı: Gerçekçi Olalım!
Altınordu Ziraat Odası Başkanı Atakan Akça, açıklanan tahmini rakamların gerçeği yansıtmadığını belirterek, “700 bin tonluk rekoltenin gerçek olma ihtimali sıfır. Yüksek rakamlar açıklanarak düşük rekolte beklentisine rağmen üreticinin ürününü ucuza kapatma stratejisi izleniyor. Türkiye genelinde 400 bin tonun üzerine çıkacak bir üretim beklemiyoruz” ifadelerini kullandı.
Üreticiler Dikkatli Olmalı!
Fındık sektöründe her yıl benzer senaryoların tekrarlandığını belirten uzmanlar, üreticilere acele karar vermemeleri ve temmuzdaki kesinleşmiş verileri beklemeleri konusunda uyarılarda bulundu.
Üreticilere Altın Değerinde Öneriler
-
Resmi Tahminleri Takip Edin: INC ve TÜİK verilerini her zaman sahadan gelen güncel verilerle karşılaştırın.
-
Yerel Ziraat Odası Raporlarına Güvenin: Bahçenizin bulunduğu bölgedeki kayıp ve çiçek sayımlarına öncelik verin.
-
Piyasa Psikolojisine Hazırlıklı Olun: Erken dönem yüksek rekolte haberlerinin amaçlandırılmış manipülasyon olabileceğini unutmayın.
Fındık rekoltesi üzerine yapılan erken tahminler, sektörde her yıl tekrarlanan bir oyun olarak görülüyor. Gerçek rekolte ancak Temmuz ayındaki çiçek sayımlarıyla netleşecek. Üreticilerin, dalgalı piyasa koşullarında hem sahadan gelen verileri hem de yerel gözlemleri takip ederek karar vermesi hayati önem taşıyor.