Beyaz Altın Alarm Veriyor: Pamuk Üreticileri: "Destek Olmazsa Türkiye İthalata Mahkûm Olacak!" Pamuk tarlalarından yükselen çığlık: Artan maliyetler ve yetersiz destekler, bir dönemin "beyaz altını" olan pamuğu "beyaz dert"e dönüştürdü. Üreticiler, "Ya destek ya iflas!" diyerek acil çözüm çağrısı yapıyor.
Türkiye'nin tekstil devi kimliğinin temelini oluşturan pamuk-uretimi" class="etiket-link">pamuk üretimi, tarihinin en zorlu günlerini yaşıyor. Sulama, mazot ve gübre gibi temel girdi maliyetlerindeki fahiş artışlar, çiftçiyi üretimden soğuttu. Üreticiler, maliyetlerin satış fiyatını geçtiğini belirterek, gerekli destekler verilmezse pamuk üretiminin tamamen biteceği ve Türkiye'nin dışa bağımlılığın pençesine düşeceği uyarısında bulunuyor.
Verimlerin iyi olmasına rağmen yüzü gülmeyen pamuk üreticileriyle yaptığımız hayali röportajlar, sektördeki dramatik tabloyu gözler önüne seriyor.
Mehmet Ö. (Şanlıurfa, 30 Yıllık Pamuk Çiftçisi)
Soru: Maliyet artışı sizi en çok hangi noktada zorladı?
Mehmet Ö: "Mazot 50 lirayı geçti, gübreye zamlar yüzde 100’ün üstünde. Ama en kötüsü ne biliyor musunuz? Sulama ücretleri! Elektrik faturaları katlandı. Eskiden kâr ederdik, şimdi borç döndürmeye çalışıyoruz. Pamuk artık 'beyaz altın' değil, bizim için 'beyaz dert' oldu. Emeğimizin karşılığını alamıyoruz; tarlayı boş bırakmak, üretim yapmaktan daha az riskli hale geldi."
Ayşe Y. (Adana, Tarım Kooperatifi Üyesi)
Soru: Sürdürülebilirlik için acil talebiniz nedir?
Ayşe Y: "Bizim için can simidi Destek Primi. Mevcut primler bu maliyetleri karşılamaktan çok uzak. Ayrıca sulama birlikleri üzerindeki yük hafifletilmeli; elektrik ve mazotta ÖTV/KDV indirimi kalıcı ve kapsamlı bir şekilde uygulanmalı. Eğer önlem alınmazsa, 2024’te ithal ettiğimiz %40’lık pamuk oranı hızla artacak ve ülke olarak milyarlarca dolar döviz kaybedeceğiz."
Üreticinin kârını sıfırlayan ve borca sürükleyen en büyük maliyet kalemlerindeki artışlar dudak uçuklatıyor:
|
Gider Kalemi |
Geçen Yıla Göre Artış Oranı |
Güncel Durum (Yaklaşık) |
|
Sulama/Enerji |
%100'e yakın |
Bel Büken Elektrik/Su Faturaları |
|
Mazot |
Yüksek Artış |
Litresi 55 TL Seviyesinde (2025) |
|
Gübre (Üre/DAP) |
%100’den Fazla (İki Kat) |
Satış Fiyatını Geçen Üretim Maliyeti |
Bu artışlar sonucunda, birçok üretici, bir kilogram pamuğun üretim maliyetinin, satış fiyatını geçtiğini ifade ediyor.
Tarım ekonomistleri ve ziraat odaları da üreticilerin haklılığına dikkat çekerek hükümete destek çağrısını yineliyor.
Prof. Dr. Ali Kemal (Tarım Ekonomisi Uzmanı)
Soru: Maliyet krizi sadece pamukla mı sınırlı kalır?
Prof. Dr. Ali Kemal: "Kesinlikle hayır. Pamuk sadece buzdağının görünen yüzü. Enerji, gübre ve mazot, tarımsal üretimin ana arterleridir. Bu kalemlerdeki kontrolsüz artış, buğdaydan mısıra, ayçiçeğinden sebzeye kadar tüm ürünleri tehdit ediyor. Eğer kalıcı, sübvanse edilmiş enerji ve girdi destekleri sağlanmazsa, Türkiye sadece tekstil sanayisi için değil, gıda güvenliği için de ciddi bir risk altına girer. Çiftçinin borç sarmalından kurtarılması, bir milli güvenlik meselesidir."
Pamuk üreticileri, tarlalarını boş bırakmamak ve ülkenin ithalata mahkûm olmasını engellemek için Hükümet’ten acil bir "Pamuk Üretimini Koruma Paketi" bekliyor. Talepler net:
Çiftçinin son sözü net: "Üretmezsek Hepimiz Kaybederiz." Yetkililerin bu çığlığa kulak vermesi, Türkiye'nin gelecekteki tarımsal bağımsızlığı için hayati önem taşıyor
Yorumlar