Enflasyonda 'Çift Rakamlı' Uçurum

Ekim 2025 enflasyon verileri, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve bağımsız akademisyenlerin oluşturduğu Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) arasındaki büyük farkı bir kez daha gözler önüne serdi. Kurumların açıkladığı yıllık enflasyon oranları arasındaki 27 puanı aşan devasa makas, ekonomik gerçekliğin farklı perspektiflerle algılandığını gösteriyor.

 

 Ekim 2025 Enflasyon Verileri Karşılaştırması

Kurum	Yıllık Enflasyon	Aylık Enflasyon
TÜİK (TÜFE)	%32,87	%2,55
ENAG (E-TÜFE)	%60,00	%3,74

TÜİK, yıllık enflasyonu %32,87 olarak açıklarken, aylık artışı %2,55 olarak kaydetti. Diğer tarafta, ENAG'ın verilerine göre ise yıllık enflasyon %60,00 ile TÜİK'in neredeyse iki katına yaklaştı; aylık artış ise %3,74 oldu.

Kira Artışını Belirleyen Oran Yüzde 37,15

Yasal kira artış oranını belirlemede esas alınan 12 aylık enflasyon ortalaması (TÜFE) ise Ekim 2025 verilerine göre %37,15 olarak gerçekleşti. Bu oran, konut piyasasındaki artışlar ve genel enflasyon seyrinin hane halkı bütçeleri üzerindeki etkisini somutlaştırıyor. (Ancak, hükümetin kira artışlarına getirdiği bir tavan uygulaması varsa, yasal üst sınır bu rakamın altında kalabilir.)

 TÜİK Detayları: Harcama Gruplarına Göre Artışlar

TÜİK verilerine göre, Ekim 2025'te en yüksek ağırlığa sahip ana harcama gruplarında yıllık bazda çarpıcı artışlar kaydedildi:

• Konut: %50,96 (Yıllık enflasyona katkısı: %7,75 puan)
• Gıda ve Alkolsüz İçecekler: %34,87 (Yıllık enflasyona katkısı: %8,44 puan)
• Ulaştırma: %27,33 (Yıllık enflasyona katkısı: %4,34 puan)

Aylık bazda en yüksek artış ise %3,41 ile yine Gıda ve Alkolsüz İçecekler grubunda yaşandı.

 TÜİK ve ENAG Arasındaki Dev Farkın Sebepleri Neler?

TÜİK ve ENAG'ın verileri arasındaki bu denli büyük farkın temelinde, farklı metodoloji, veri toplama yöntemleri ve veri kapsamı yatıyor. Bu ayrışma, enflasyon ölçümünde güvenilirlik ve şeffaflık tartışmalarını da beraberinde getiriyor.

1. Veri Toplama Yöntemi ve Sıklığı

• ENAG: Fiyat verilerini ağırlıklı olarak internet üzerinden "veri kazıma" (data scraping) yöntemiyle toplar. Fiyatlar günlük olarak ve çok sık bir şekilde güncellenir. ENAG, topladığı günlük 230 binden fazla fiyat verisiyle çalıştığını belirtmektedir.
• TÜİK: Belirlenen fiziksel satış noktalarından (marketler, esnaf, vb.) ve belirli web sitelerinden aylık periyotlarla fiyat derlemesi yapar. TÜİK'in kullandığı veri sayısı ENAG'a kıyasla daha düşüktür (bazı kaynaklara göre aylık 550 bin civarı).

2. Kapsam ve Hesaplama Tekniği

• Veri Miktarı: ENAG'ın kullandığı çok daha fazla ve sık güncellenen fiyat verisi, piyasadaki anlık değişimleri ve hızlı fiyat artışlarını daha dinamik bir şekilde yakalamasına olanak tanır.
• Ölçülen Endeks Türü: Uzmanlar, iki kurumun farklı endeksleri veya farklı ağırlıklandırmaları kullanabileceğine işaret etmektedir. ENAG, kendi oluşturduğu ve piyasa dinamiklerini daha yakından yansıttığını iddia ettiği bir hesaplama tekniği kullanır.

3. Şeffaflık ve Güven Sorunu

• ENAG, metodolojisini ve verilerini daha şeffaf bir şekilde açıkladığını savunurken, TÜİK'in veri şeffaflığı ve enflasyon sepetindeki bazı ürün gruplarının ağırlıklandırılması konularında zaman zaman eleştiriler aldığı bilinmektedir. Bu durum, özellikle yüksek enflasyon dönemlerinde, kurumlar arasındaki güven boşluğunun derinleşmesine neden olmaktadır.

Sonuç olarak, Türkiye ekonomisinde enflasyonun seyri konusunda iki farklı tablo çizilmektedir. TÜİK'in verileri resmiyet taşırken, ENAG'ın verileri piyasadaki hissedilen enflasyona daha yakın bir referans noktası olarak değerlendirilmektedir. Bu büyük fark, hane halkından iş dünyasına kadar tüm ekonomik aktörlerin beklentilerini ve kararlarını doğrudan etkilemeye devam etmektedir.