EYT sonrası oluşan yeni mağduriyet tartışmaları Meclis gündemine taşındı. 8 Eylül 1999 öncesi işe başlayanlarla sadece bir gün sonra sigorta girişi olan çalışanlar arasındaki 17 yıla varan emeklilik farkı, kamuoyunda “adaletsizlik” tepkilerine yol açtı. Kademeli emeklilik düzenlemesi beklentisi, milyonlarca sigortalının gözünü yeniden Ankara’ya çevirdi.
Haber Merkezi Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) yasasıyla 8 Eylül 1999 öncesi sigorta girişi olanlar yaş şartı aranmaksızın emeklilik hakkı kazanırken, 9 Eylül 1999 ve sonrasında işe başlayanlar için tablo tamamen değişti.
Bu grupta yer alan çalışanlar, prim ve hizmet süresini doldursalar dahi, kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaşını beklemek zorunda kalıyor.
Çalışanlar, bu durumun “adalet duygusunu zedelediğini” ve bir günlük farkla yıllar süren mağduriyet oluşturduğunu savunuyor. Sosyal medya platformlarında #KademeliEmeklilik etiketiyle sesini duyurmaya çalışan yüz binlerce kişi, hükümetten yeni bir düzenleme talep ediyor.
Muhalefet partileri, mağduriyetleri azaltmayı hedefleyen iki önemli düzenlemeyi Meclis’e taşıdı:
Kademeli Yaş Geçişi:
2000–2008 yılları arasında sigorta girişi yapan çalışanlar için, ilk işe giriş tarihine göre yaş şartının kademeli olarak esnetilmesi planlanıyor. Bu sayede, 1 günlük farkla 17 yıl bekleme süresi daha adil bir biçimde dengelenecek.
Bağ-Kur Prim Eşitlemesi:
Halen 9000 gün prim ödemesi gereken Bağ-Kur (4/B) sigortalılarının, SSK’lı (4/A) çalışanlarla eşitlenerek 7200 günde emekli olabilmeleri öngörülüyor. Bu düzenleme gerçekleşirse, Bağ-Kur’lular yaklaşık 5 yıl erken emeklilik hakkı elde edecek.
Hükümet cephesinden ise şimdilik “bütçe dengeleri” gerekçesiyle yeni bir değişiklik yapılmayacağı mesajı veriliyor.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, EYT düzenlemesi sonrası sistemde oluşan mali yükün halen taşındığını, bu nedenle kısa vadede yeni bir reformun mümkün görünmediğini belirtiyor.
Ancak, Meclis’te muhalefet partilerinin sunduğu teklifler komisyonlarda görüşülmeye devam ederken, emeklilik" class="etiket-link">kademeli emeklilik beklentisi kamuoyunda giderek daha fazla destek buluyor.
Sosyal güvenlik uzmanları, EYT sonrasında ortaya çıkan dengesizliğin uzun vadede “yeni bir sosyal adaletsizlik” yaratabileceği görüşünde.
Uzmanlara göre, 1999–2008 arası sigortalılar için kademeli yaş geçişi uygulanması, hem sistemin sürdürülebilirliğini korur hem de çalışanlar arasındaki büyük farkları azaltır.
Türkiye genelinde yaklaşık 5 milyon sigortalı, emeklilik" class="etiket-link">kademeli emeklilik düzenlemesinden umutlu.
Sosyal medyada hızla büyüyen kampanyalar, Meclis’teki görüşmelerin hızlandırılmasını talep ediyor.
Şu anda tüm gözler, hükümetin bu taleplere nasıl bir yanıt vereceğinde.
Yorumlar