TABAN FİYAT NE OLACAK ?

2024-2025 sezonunda Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO), kabuklu fındık alım fiyatını levant kalite için 130 TL/kg, Giresun kalite için 132 TL/kg olarak belirlemiştir Bu fiyatlar, üreticilerin depolama ve finansman ihtiyaçlarını karşılamak üzere hasat öncesi açıklanmış, ayrıca alan bazlı ve girdi destekleriyle birlikte ortalama 133-135 TL/kg civarı bir gelire denk düşmüştür  TMO, genellikle ağustos başına doğru yeni sezon taban fiyatını ilan ettiğinden, 2025-2026 dönemi fiyatı da benzer zamanlama ile açıklanacaktır

2025-2026 Sezonu Rekolte Tahmini ve Piyasa Koşulları

Uluslararası Sert Kabuklu Meyveler Konseyi (INC) verilerine göre, Türkiye’nin 2025-2026 sezonu rekoltesi tahmini önceki yıl 768 bin ton iken don ve iklim koşulları nedeniyle yaklaşık 609 bin tona gerilemiştir  Tüik'in açıklamasına göre ise rekolte 500 bin ton olarak açıklanmış Üreticiler ve Ziraat Odaları ise rekoltenin maksimum 400 bin ton olabileceğini öngörüyorlar , Rekoltenin bu ölçüde düşmesi, arz-talep dengesinde üretim tarafında sert bir daralma anlamı taşımaktadır  Öte yandan, iç piyasada girdi maliyetlerindeki (işçilik, gübre, enerji vb.) artış eğilimi ve global talep canlılığı, fındık fiyatlarının yükselme yönünde baskı oluşturacaktır

 Uzman Görüşleri ve Taban Fiyat Beklentileri

Karadeniz Fındık İhracatçıları Birliği Başkan Yardımcısı Sebahattin Arslantürk, 2025-2026 sezonu için rekoltenin düşüşü göz önüne alındığında, fındık taban fiyatının 200 TL’nin altında belirlenmesinin mümkün olmayacağını vurgulamıştır Arslantürk’e göre “Taban fiyat en az 200 TL ve üzerinde bir seviyeden başlamalı; aksi halde üretici maliyetlerini karşılamakta zorluk çeker” ifadesi, piyasa beklentilerinin alt sınırını ortaya koymaktadır  Benzer biçimde tarım uzmanları ve bazı sektörel analizler, küresel talep ve azalan rekolte nedeniyle iç piyasada kilogram fiyatlarının serbest piyasada 180-250 TL aralığında dalgalanabileceğini öngörmektedir

 Destek Mekanizmaları ve Politik Etkenler

Devlet desteği ve TMO’nun alım fiyatı, hem üretici finansman ihtiyacını karşılamak hem de serbest piyasada çakılmaları önlemek amacıyla açıklanır . 2025-2026 dönemi tarımsal destek paketlerinin büyüklüğü, tarım politikaları ve bütçe imkânları, taban fiyatın nihai seviyesinde belirleyici rol oynar. Ayrıca, uluslararası koşullar (ödemeler dengesi, ihracat hedefleri, döviz kuru vb.) ve TMO stok politikaları; fiyatlandırmada maliyet + makul kar + arz durumu denklemlerini etkileyecektir

 Olası Taban Fiyat Senaryoları

• En Muhafazakâr Senaryo (Düşük Destek / Orta Rekolte Etkisi): Eğer rekolte düşüşü piyasa koşullarıyla dengelenip destekler sınırlı kalırsa, TMO taban fiyatı 180–190 TL/kg civarında açıklayabilir. Ancak uzman beklentileri ve üretici maliyetleri dikkate alındığında bu senaryo düşük kabul edilecektir

• Orta Senaryo (Yeterli Destek / Sert Rekolte Düşüşü): 609 bin tonluk rekolte ve artan maliyetler çerçevesinde, taban fiyat 200–220 TL/kg arasında ilan edilebilir. Bu aralık, piyasa dengesini korumaya ve üretici maliyetlerini karşılamaya uygun görülmektedir

• Aggresif Senaryo (Yüksek Destek / Küresel Talep Baskısı): Devlet desteğinin artırılması, ihracatta rekabet gücünün korunması ve rekor düşük rekolte nedeniyle taban fiyatın 220 TL’nin üzerine, 230–250 TL/kg seviyelerine çekilmesi söz konusu olabilir. Bu senaryoda maliyet + makul kar + stok erime riski gözetilerek fiyat büyük ölçüde desteklenir .

 İzleme ve Hazırlık Süreci

• Resmi Açıklamalar: Tarım ve Orman Bakanlığı ile TMO’dan gelecek duyurular, genellikle hasat öncesi temmuz-ağustos aylarında yapılır . Takip edilmelidir.

• Saha Bilgileri: Bölgesel rekolte tespitleri, hava durumu riskleri (don, kuraklık vb.) ve girdi maliyetlerindeki değişimler izlenmeli; üreticiler ve odalar birlikte maliyet analizini güncellemelidir

• Piyasa Gelişmeleri: Serbest piyasa fiyatları (haziran-temmuz 2025 itibarıyla 180-190 TL/kg civarında seyretse de eğilimler takip edilmeli), ihracat talepleri ve döviz kuru değişimleri düzenli olarak analiz edilmelidir

• Destek Talepleri: Üretici örgütleri, TMO ve bakanlık nezdinde fiyatlama gerekçelerinin şeffaf şekilde paylaşılmasını, maliyet analizlerinin dikkate alınmasını talep etmelidir

Sonuç ve Öneri

2025-2026 sezonu için fındık taban fiyatının geçmiş veriler, rekolte tahminleri, maliyet ve talep eğilimleri göz önüne alındığında en az 200 TL/kg düzeyinde açıklanması beklenmektedir. Maliyet baskıları ve rekolte daralması göz önünde tutulduğunda 200–220 TL/kg aralığı makul bir “orta senaryo” sunarken, ek destek ve güçlü ihracat talebi şartlarında 220 TL’nin üzerine çıkarılması da mümkün görünmektedir. Kesin rakam, TMO’nun resmi ilanıyla netleşecektir; bu nedenle temmuz-ağustos aylarındaki duyurular yakından izlenmelidir