Haberin Yıldızı -Haber Merkezi -23 Ağustos 2025 – Tarım Gündemi
Türkiye’de gıda enflasyonunu doğrudan etkileyen çiğ süt fiyatları yeniden gündemde. Ulusal Süt Konseyi (USK), 1 Ağustos itibarıyla çiğ süt tavsiye fiyatını 18,35 TL olarak açıklarken, üretici örgütleri bu rakamın maliyetin altında kaldığını savunuyor. Yeni fiyat, daha önce uygulanan 17,15 TL’lik seviyeye göre yaklaşık %7 artış anlamına geliyor.
Resmi Açıklama: USK 18,35 TL’yi Onayladı
USK’nın resmi kararına göre:
-
Esas alınan süt: %3,6 yağ – %3,2 protein içerikli süt
-
Yağ/protein oranı her 0,1’lik değişimde ± 0,27 TL fark yaratacak
-
Soğutma, nakliye ve diğer cari giderler üreticiye ayrıca ödenecek
-
Fiyatlar Eylül 2025’te yeniden gözden geçirilecek
Üretici Beklentisi: “Maliyet 19,60 TL, Satış En Az 21 TL Olmalı”
Tüm Süt, Et ve Damızlık Sığır Yetiştiricileri Derneği (TÜSEDAD), yaptığı açıklamada litre başına üretim maliyetini 19,60 TL olarak duyurdu. Dernek, üzerine %20 kâr eklendiğinde sıcak çiğ süt için 21 TL, soğutulmuş süt için 23,52 TL fiyatın makul olduğunu belirtti.
Hayali Röportaj: Çiftçi Mehmet Aydın (Samsun – Vezirköprü)
“Yemin çuvalı 600 TL’yi geçti. Süt verimimiz artmıyor ama giderler katlanıyor. 18,35 TL bizi ancak günü kurtarır. Gerçek maliyet 20 TL’nin üstünde. 21 TL olursa ayakta kalırız.”
Yem Fiyatları ve Süt-Yem Paritesi
Türkiye’de çiğ süt fiyatlarının belirlenmesinde süt-yem paritesi kritik öneme sahip. İdeal parite, 1 litre süt = 1,5 kg yem olarak kabul ediliyor.
-
Ağustos 2025’te karma yem fiyatı: ortalama 13,50 TL/kg
-
1,5 kg yem maliyeti: 20,25 TL
-
USK fiyatı: 18,35 TL
-
Parite: 1 litre süt ≈ 1,36 kg yem (olması gerekenin altında)
Süt Yetiştiricisi Ayşe K. (Balıkesir – Gönen)
“Geçen yıl aynı yem çuvalını 420 TL’ye alıyorduk, bugün 600 TL. Süt fiyatı bu hızda artmazsa hayvancılık yapan kalmayacak. 21 TL bile aslında kurtarmıyor, ama nefes olur.”
Sanayici ve Tüketici Dengesi
Sanayiciler ise farklı bir noktada duruyor. Artan üretim maliyetlerinin tüketiciye doğrudan yansıyabileceğini savunuyorlar.
Süt Sanayicisi SeliM T. (İzmir)
“USK’nın fiyatı dengeli, çünkü biz de bu sütü işleyip tüketiciye ulaştırıyoruz. Ancak üretici maliyette boğulursa zincir kırılır. Devletin üreticiye yem desteği vermesi şart.”
Bölgesel Fiyat Farklılıkları
Türkiye’nin farklı illerinde çiğ süt fiyatları değişiklik gösterebiliyor:
Bölge | Ortalama Alım Fiyatı (TL/litre) | Notlar |
---|---|---|
Marmara (Balıkesir, Bursa) | 18,00 – 18,50 | Sanayici ağırlıklı alım |
İç Anadolu (Konya, Aksaray) | 17,80 – 18,20 | Nakliye maliyeti yüksek |
Karadeniz (Samsun, Trabzon) | 18,20 – 18,60 | Üretim küçük ölçekli |
Ege (İzmir, Aydın) | 18,50 – 19,00 | Soğutulmuş süt daha yüksek fiyat |
Maliyet – Fiyat Karşılaştırması
Kalem | TL/Litre |
---|---|
Yem + İşçilik + Enerji | 14,20 |
Veterinerlik + İlaç + Bakım | 3,10 |
Diğer Giderler (Nakliye vb.) | 2,30 |
Toplam Maliyet | 19,60 |
USK Fiyatı (net) | 18,35 |
TÜSEDAD Tavsiye Fiyatı | 21,00 |
Eylül Kritik Dönemeç
-
USK fiyatı: 18,35 TL
-
Üretici beklentisi: 21 TL
-
Parite: ideal seviyenin altında
-
Resmi açıklama: Eylül’de yeniden gözden geçirilecek
Üreticilerin gözü, Eylül 2025’te yapılacak güncellemeye çevrildi. Eğer maliyetler dikkate alınmazsa, birçok küçük ve orta ölçekli çiftlik süt inekçiliğinden çekilme tehlikesiyle karşı karşıya kalabilir.