İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, ABD merkezli Fox News kanalına verdiği röportajda, Donald Trump yönetiminin Gazze’de ateşkesi sağlamak amacıyla sunduğu 21 maddelik plan hakkında değerlendirmelerde bulundu.
Netanyahu, “Bu konuda çalışıyoruz. Henüz kesinleşmiş değil ancak şu anda Başkan Trump’ın ekibiyle birlikte çalışıyoruz ve umarım bunu yapabiliriz” ifadelerini kullandı.
21 Maddelik Gazze Teklifi
Trump yönetimi tarafından hazırlanan plana göre:
-
Gazze’nin terörden arındırılması ve radikalleşmenin önlenmesi öngörülüyor.
-
İsrail ve Hamas’ın anlaşmayı kabul etmesi halinde savaşın sona erdirileceği, İsrail ordusunun Gazze’den kademeli çekileceği belirtiliyor.
-
Esir değişimi kapsamında, Hamas’ın elindeki tüm İsrailli esirlerin iade edilmesi karşılığında, İsrail de yüzlerce Filistinli tutukluyu serbest bırakacak.
-
Gazze’de geçici olarak teknokratlardan oluşan bir yönetim kurulacak ve süreç, uluslararası bir denetim mekanizması tarafından kontrol edilecek.
-
Bölgede uluslararası istikrar gücü oluşturulacak, uzun vadede ise Filistinli bir polis teşkilatı güvenliği devralacak.
-
Gazze’nin yeniden imarı için ekonomik planlar, yatırım teşvikleri ve günlük 600 kamyon yardım girişini içeren geniş çaplı bir kalkınma süreci başlatılacak.
-
Hamas’ın Gazze yönetiminde rol almayacağı ve saldırı amaçlı askeri altyapının tamamen yıkılacağı vurgulanıyor.
-
Plan, uzun vadede iki devletli çözümün koşullarını oluşturmayı hedefliyor.
Netanyahu’dan Trump’a Övgü
Netanyahu, planla ilgili açıklamalarında Trump’a övgüde bulunarak, “Trump adına hiçbir kararı ben vermiyorum. O, tüm hayatım boyunca gördüğüm en bağımsız ve en olağanüstü lider” dedi.
Uluslararası Yankılar Bekleniyor
21 maddelik teklifin uygulanabilirliği ve Hamas’ın tepkisi henüz belirsizliğini koruyor. Ancak plan, Gazze’deki savaşın sona erdirilmesi, insani krizin hafifletilmesi ve Filistin’in geleceğine dair siyasi ufuk açılması bakımından kritik önem taşıyor.
21 MADDELİK TEKLİF
1. Gazze, komşularına tehdit oluşturmayan, radikalleşmenin ortadan kaldırıldığı, terörden arındırılmış bir bölge olacaktır.
2. Gazze, (Filistinli) halkın yararına yeniden geliştirilecektir.
3. İsrail ve Hamas bu öneriyi kabul ederse, savaş derhal sona erecek, İsrail ordusu tüm saldırılarını durduracak ve Gazze Şeridi’nden kademeli olarak çekilecektir.
4. İsrail’in anlaşmayı kamuoyu önünde kabul etmesinden sonraki 48 saat içinde, sağ ve ölü tüm İsrailli esirler iade edilecek.
5. Esirler iade edildikten sonra İsrail, ömür boyu hapis cezasına çarptırılmış birkaç yüz Filistinli esiri ve savaşın başlangıcından bu yana esir alınan binden fazla Gazze sakinini serbest bırakacak, birkaç yüz Filistinlinin naaşını teslim edecek.
6. Esirler iade edildikten sonra barış içinde bir arada yaşamayı taahhüt eden Hamas üyeleri affedilecek, Gazze Şeridi’nden ayrılmak isteyen üyelere ise kendilerini kabul eden ülkelere gitmek için güvenli geçiş hakkı tanınacaktır.
7. Anlaşmaya varıldığında, Gazze Şeridi’ne Ocak 2025’teki anlaşmada belirlenen miktardan daha az olmamak kaydıyla insani yardım girişi başlayacaktır. Bu kapsamda günde 600 kamyon yardım, kritik altyapının yenilenmesi ve molozların kaldırılması için gerekli ekipmanların girişine izin verilecektir.
8. Yardımlar, her iki tarafın da (Hamas ve İsrail) müdahalesi olmaksızın, Birleşmiş Milletler (BM), Kızılay ve bağımsız diğer uluslararası kuruluşlar tarafından dağıtılacaktır.
9. Gazze, halka günlük hizmetleri sağlamakla sorumlu olacak Filistinli teknokratlardan oluşan geçici bir geçiş hükümeti tarafından yönetilecektir. Hükümet, ABD’nin Arap ve Avrupalı ortaklarıyla istişare ederek kurduğu yeni bir uluslararası kuruluş tarafından denetlenecektir. Filistin Yönetimi reform programını tamamlayana kadar Gazze’nin yeniden inşası için bir finansman çerçevesi oluşturacaktır.
10. Modern Orta Doğu şehirlerinin inşasında deneyimli uzmanların bir araya getirilmesi, yatırımları çekmek ve istihdam oluşturmak amacıyla Gazze’nin yeniden inşası için bir ekonomik plan oluşturulacaktır.
11. Katılımcı ülkeler tarafından müzakere edilmiş indirimli gümrük tarifeleri ve erişim oranları ile bir ekonomik bölge kurulacaktır.
12. Kimse Gazze’yi terk etmeye zorlanmayacak, terk etmeyi seçenlerin ise geri dönmesine izin verilecek. Ayrıca Gazze sakinleri kalmaya teşvik edilecek ve orada daha iyi bir gelecek inşa etme fırsatı sunulacak.
13. Hamas, Gazze’nin yönetiminde hiçbir rol oynamayacak. Tüneller dahil olmak üzere saldırı amaçlı askeri altyapının yıkılması ve inşasının durdurulması konusunda taahhüt verilecek. Gazze’nin yeni liderleri, komşularıyla barış içinde bir arada yaşamayı taahhüt edecek.
14. Hamas ve diğer Gazze gruplarının yükümlülüklerini yerine getirmesini ve Gazze’nin İsrail’e veya kendi halkına tehdit oluşturmamasını sağlamak için bölgesel ortaklar tarafından bir güvenlik garantisi verilecektir.
15. ABD, Arap ülkeleri ve diğer uluslararası ortaklarla Gazze Şeridi’ndeki güvenliği denetlemek üzere derhal konuşlandırılacak geçici bir uluslararası istikrar gücü oluşturmak için çalışacaktır. Bu güç, uzun vadeli bir iç güvenlik organı olarak görev yapacak bir Filistin polis gücü oluşturacak ve eğitecektir.
16. İsrail, Gazze’yi işgal veya ilhak etmeyecek, İsrail ordusu, bölgede değişen güvenlik güçleri istikrarı sağlandıkça şu anda işgal ettiği toprakları kademeli olarak devredecektir.
17. Hamas bu öneriyi geciktirir veya reddederse, yukarıdaki noktalar terörden arındırılmış bölgelerde uygulanacak ve İsrail ordusu bu bölgeleri kademeli olarak uluslararası istikrar gücüne devredecektir.
18. İsrail, Katar’da gelecekte saldırı düzenlememeyi kabul eder. ABD ve uluslararası toplum, Doha’nın Gazze’de önemli arabuluculuk rolünü kabul eder.
19. Nüfusu radikalleşmeden uzaklaştırmak için bir süreç oluşturulacaktır. Bu süreç, İsrail ve Gazze’deki zihniyet ve anlatıları değiştirmek amacıyla dinlerarası diyalogu da içerecektir.
20. Gazze’nin yeniden inşası ilerledikçe ve Filistin Yönetimi reform programı uygulandıkça Filistin halkının arzusu olarak kabul edilen Filistin Devleti’nin kurulması için güvenilir bir yolun koşulları oluşabilir.
21. ABD, barış içinde bir arada yaşama için siyasi bir ufuk üzerinde anlaşmak üzere İsrail ve Filistinliler arasında bir diyalog kuracaktır.
News
