Çiğ Süt–Yem Paritesi Alarm Veriyor: Üretici 1,5 Kg Yem Karşılığında Sadece 1,1 Kg yem alabiliyor
Dünyada idealde 1 litre çiğ süt satış geliriyle 1,5 kg yem alınması beklenirken, Türkiye’de parite ortalaması hızla 1,1’e geriledi. Ulusal Süt Konseyi’nin 17,15 TL’lik çiğ süt fiyatı bile yem maliyetlerindeki hızlı artışa yetişemiyor .
Üretici zararına satış yapmak zorunda kaldığını söylüyor.
📉 Parite Nedir, Neden Kritik?
Çiğ süt–yem paritesi, çiğ süt satışından elde edilen gelirle satın alınabilecek karma yem miktarını gösterir. Küresel ölçekte “1 litre süt = 1,5 kg yem” paritesi, üretimin sürdürülebilirliği için eşik kabul edilir. Ancak son yıllarda Türkiye’de bu oran giderek düşüyor; bugün ortalama 1,1 kg yem alabilen süt üreticisi, ne tam kârlı ne de zarardan uzak kalabiliyor.
🌾 Yem Fiyatındaki Yükseliş, Süt Üreticisini Zorluyor
Hayvancılığın en büyük gider kalemi olan karma yem fiyatları, ocak 2025’ten bu yana yüzde 30’un üzerinde zam gördü. Buna karşın TUSEDAD (Türkiye Süt, Et, Gıda Sanayii ve Üreticileri Birliği) çiğ sütte maliyeti 21 lira olarak açıklasada Ulusal Süt Konseyi ocak 1 den beri 17,15 TL/litre taban fiyatı ile satılmaya devam ediyor 3 ayyda bir yoplanan USK , mart ayında ki toplantıda da fiyatta sabit kaldı.
Ama gelen haberlere göre bazı bölgelerde üreticiler ne yazık ki bu fiyatı bile bulamıyor.
“Yem fiyatlarının artış hızı ile süt fiyatlarına gelen zamlar arasında büyük makas oluştu. Bu yüzden şu anda zararına süt satıyoruz,” diyor
🔗 TÜSEDAD ve Ulusal Süt Konseyi Maliyetleri Uyumlu değil
- TÜSEDAD’ın hesapları, 1 litre sütün maliyetini 19–21 TL bandında gösteriyor.
- Ulusal Süt Konseyi, ise bırakın maliyeti 1 Ocak’ta açıkladığı 17,15 TL’lik referans fiyatını Mart ayında da devam ettirdi.
Her iki kurumun rakamları birbiriyle örtüşmüyor ; gerçek piyasa koşullarında üretici bu rakamlara erişemiyor. Üretim maliyetinin altında satış, uzun vadede sektörde ciddi sorunlara yol açabilir.
⚠️ Üretimde Sürdürülebilirlik Tehlikede
- 1,1 parite, süt üreticisini günlük masraflarını bile karşılayamaz duruma getirdi.
- Zararına satış, sürü büyüklüğünde küçülmeye ve etiket fiyatlarında artış baskısına neden oluyor.
- Sektör uzmanları, “Parite 1,2’nin altına düştüğünde küçük işletmeler kapanma riskiyle karşılaşır” uyarısı yapıyor.
📌 Çözüm Bekleyen Sektör Talebi
- Yem desteği paketi: Hükümetten, geçici yem sübvansiyonu talebi.
- Süt fiyatı revizyonu: Ulusal Süt Konseyi’nin referans fiyatını en az 19 TL seviyesine çekmesi.
- Uzun vadeli sözleşmeler: Sanayici ve üretici arasında sabit fiyatlı alım garantisi.
News
