Karadeniz’in yeşil altını olarak bilinen fındıkta üreticinin gözü kulağı açıklanacak taban fiyata çevrilmiş durumda. Ancak hem doğa şartları hem de önceki yıllarda yaşanan fiyat hayal kırıklıkları nedeniyle üretici bu yıl açıklanacak fiyattan pek de umutlu değil. Kimi üretici yaşadığı zararı karşılamayacağını düşündüğü fiyata ürününü pazara indirmeyeceğini söylerken, sektörde ciddi bir kriz kapıda.
Rekolte Yarı Yarıya Düşebilir
Önce kokarca zararlısı, ardından Nisan ayındaki don felaketi ve son olarak da Haziran-Temmuz döneminde etkili olan aşırı yağışlar fındık rekoltesini vurdu. Uzmanlar bu yılki rekoltenin geçen seneye göre %50 oranında azalabileceğini öngörüyor. Ancak bu üretim kaybı, maliyeti artan üreticinin derdine derman olacak bir taban fiyat artışı ile desteklenmezse, fındık üreticisi için çok zor bir sezon kapıda.
Üreticiden Hayali Röportaj: “Fındığı Bu Fiyata Satmayacağım”
Ordu’nun Gölköy ilçesinde 40 yıldır fındık üretimi yapan Mehmet K., endişesini şöyle dile getiriyor:
“Ben bu toprağa çocukluğumdan beri emek veriyorum. Geçen yıl 132 TL’den açıkladılar fiyatı ama tüccar 125’den aldı. Bu sene zaten fındık yok. Olan da çürük. Kokarca perişan etti, don çiçeği yaktı, yağmur geriye kalan umudu da götürdü. Eğer geçen yılki gibi düşük bir fiyat açıklanırsa ben o fındığı pazara indirmem.”
Geçmiş Yıllardan Hatırlanan Acı Tecrübeler
2023 yılında hükümetin açıkladığı 82 TL’lik taban fiyat, o dönem üreticinin beklentisinin çok altındaydı. Ancak serbest piyasada fındık 70-72 TL seviyelerine kadar gerileyince üretici büyük zarar etti. 2022 yılında da benzer bir tablo yaşanmış, açıklanan fiyatın altına düşen piyasa fiyatı nedeniyle birçok üretici ürününü bekleterek elinden çıkarmaya çalışmıştı.
Fındık üreticileri şimdi aynı senaryonun 2025’te de yaşanmasından korkuyor.
“Gübreyi Borçla Aldık, Mazotu Deftere Yazdırdık”
Giresun’un Tirebolu ilçesinde üretim yapan Hasan T. ise artan maliyetlere dikkat çekiyor:
“Gübrenin çuvalı 1.500 TL olmuş. Mazot zaten ateş pahası. Biz bunları borçla aldık, deftere yazdırdık. Şimdi fındık gelmeden fiyatı konuşuyoruz ama içimizde bir umut yok. Eğer adil bir fiyat açıklanmazsa biz bu yıl fındığı toplamayız bile. Yevmiyeciye 1500 lira günlük veripte zararın üstüne neden zarar ekeyim Tarlada bırakırım, toplamam yine de zararına satmam.”
Uzmanlardan Uyarı: “Üretici Desteklenmezse Fındık Tarlaları Boş Kalabilir”
Tarım ekonomistleri ve ziraat odası temsilcileri, hükümetin bu yıl fındıkta üreticiyi tatmin edecek, maliyet artışlarını karşılayacak bir fiyat politikası izlemesi gerektiğini vurguluyor. Aksi takdirde üretici fındık toplamaktan vazgeçebilir ve uzun vadede Türkiye’nin fındık üretim gücü zayıflayabilir.
Beklenti: En Az 230-270 TL
Fındık üreticilerinin ortak talebi ise 2025 yılı için açıklanacak taban fiyatın en az 250 TL olması yönünde. Bu rakam hem maliyetleri karşılamaya hem de üreticiye bir nebze nefes aldırmaya yetecek gibi görünüyor. Ancak bu seviyenin altında kalacak bir fiyat, üretici ile piyasa arasında yeni bir gerilim doğurabilir.
News
