Arsin Ziraat Odası Başkanı Hasan Kozoğlu Mart ayının ortasında olmamıza rağmen yoğun kar yağışının devam etmesi nedeniyle üreticileri fındıklarda don tehlikesine karşı uyardı ve yapılması gerekenleri söyledi.
BAŞKAN KOZOĞLU FINDIK BAHÇELERİNİ ZİRAİ DONDAN KORUMAK İÇİN, DON OLACAĞI BEKLENEN GECELERDEN ÖNCE BAHÇELERE BOL DUMAN VEREN MADDELER YAKILARAK ÖNLEM ALINABİLECEĞİNİ SÖYLEDİ.
Başkan Kozoğlu yaptığı açıklamada Mart ayının ortasında olmamıza rağmen yoğun kar yağışının devam etmesi nedeniyle üreticilerde fındıkların don tehlikesi nedeniyle büyük bir endişe içindeler. Şuanda don riskinin bulunmadığı belirtilse de soğuk ve kar yağışının devam etmesinin fındıkta don riskinin ortaya çıkma ihtimalinin bulunduğunu belirtti
Arsin Ziraat Odası Başkanı Hasan Kozoğlu fındık bahçelerini zirai dondan korumak için, don olacağı beklenen gecelerden önce bahçelerE bol duman veren maddeler yakılarak önlem alınabileceğini söyledi.
Fındığı zirai dondan koruma yolları hakkında açıklama yapan Başkan Kozoğlu “Fındık Karadeniz Bölgesi’nin geleneksel bir ürünüdür ve ekonomik anlamda tarımı yapılmaktadır. Bazı yıllarda meydana gelen olumsuz iklim koşulları ve düşük sıcaklıklar nedeniyle verim düşmektedir. Bitkilerin yetişme ortamındaki atmosfer sıcaklığının 0 derecenin altına düşmesi ile don olayı meydana gelmektedir. Bu durum etkilenme biçimine göre kültür bitkilerinde ekonomik anlamda önemli kayıplara sebep olmaktadır” dedi.
Fındığın, fenolojik evrelerine bağlı olarak meydana gelecek donlardan büyük ölçüde zarar görebildiğini belirten Kozoğlu “Fındık bitkisinin gövdesi tam dinlenme döneminde eksi 25 dereceye dayanabilmektedir. Gelişmenin başlamasıyla bu dayanıklılık azalmaktadır. Erkek çiçekler yani püsler açmadan önce anterler içerisinde iken eksi 8 derecede, fenerlenme döneminde ise çiçek tozları eksi 4 derecede zarar görmeye başlar. Karanfil olarak adlandırılan dişi çiçekler ise yine eksi 8 dereceden itibaren zarar görmeye başlamakta ve eksi 16 derecede tamamen ölmektedir. İlkbaharın geç donları, tomurcukların kabardığı, karanfillerin sap oluşturmaya başladığı dönemde eksi 2 dereceden itibaren zarar vermektedir. Yeni oluşmaya başlayan meyveler dona karşı çok hassastır. Hasar oranı donun şiddeti ve süresine bağlı olarak değişmektedir” diye konuştu.
2014 yılı Mart ayında meydana gelen zirai donun, fındıkta büyük oranda ürün kayıpları meydana getirdiğini ifade eden Başkan Kozoğlu “İklim değişiklikleri nedeniyle kış aylarında son yıllarda sıcaklıklar yüksek seyretmektedir. Mevsim normallerinin üzerinde seyreden bu sıcaklıklar diğer bitkilerde olduğu gibi fındıkta da bitkinin erken uyanmasına neden olmaktadır. Erken uyanan bitki ise soğuklara karşı hassas hale gelmekte ve ilkbaharda meydana gelebilecek olan donlardan büyük oranda zarar görmektedir. Üreticiler don zararına karşı bahçelerini gözlemleyerek ve iklim verilerini de dikkate alarak tedbirlerini almalıdır. Aksi durumda sarf ettikleri emek ve masrafların karşılığını alamayabilirler. Özellikle üretim sezonu boyunca fındık bahçelerinin bakımının iyi bir şekilde yapılması önemlidir. Gübreler yaptırılacak olan toprak ve yaprak analizleri neticesine göre uygun biçimde verilmelidir.
Başkan Kozoğlu don olayına karşı yapılması gerekenleri ise 9 ana başlıkta açıkladı.
İlk yapılması gereken dumanlama yöntemidir. Üreticilerimiz bahçelerinin değişik yerlerinde özellikle rüzgarın geldiği yönde bol duman veren sap, saman, lastik gibi maddeler yakılarak fındık bitkilerinin ve arazi yüzeyinin duman içinde kalması sağlanmalıdır.
Yapay sis oluşturma; Havaya su buharı püskürtülüp, sıcaklığın düşmemesi sağlanarak ürünler don olayından korunabilir.
Havanın karıştırılması; Arazide tabana yakın seviyedeki soğuk hava tabakasının üst seviyelerdeki daha sıcak hava ile karıştırılmasıyla don zararı en aza indirilebilir.
Rüzgar makineleri, pervaneler, atomizörlü ilaçlama makineleri, fanlar gibi hava akımı
oluşturacak aletlerle havanın karıştırılması don zararını azaltabilir.
Don olayından korunmada en etkili yöntemlerden biri de su uygulamasıdır. Yağmurlama sulama sistemiyle sulama yapılabilir. Böylece su donarken çevresine ısı vererek toprak yüzeyinde sıcaklığın düşmesi önlenir.
Toprağın üzeri çeşitli materyaller yardımıyla örtülerek ısı kaybı engellenebilir. Toprağın üzeri hasır, plastik örtü ile kaplanarak ısı kaybı önlenebilir.
Fındığın erken uyanmasını sağlayacak ve soğuğa karşı daha duyarlı olmasını sağlayacak erken dönemde toprak işleme, Azotlu gübreleme, budama gibi faaliyetlerinden kaçınılmalıdır.
Bütün canlılarda olduğu gibi fındıkta da iyi beslenme şartları değişen iklim koşullarına nispeten dayanıklılığı artırmaktadır. Özellikle potasyum ihtiyacının giderilmesi bitkileri dona karşı nispeten koruyabilmektedir.
News
